رئيس‌جمهور آمريکا روز چهارشنبه طي نطقي در دانشگاه واشنگتن، به حمايت از توافق هسته‌اي با ايران پرداخت و منتقدان امروزي را با کساني که واشنگتن را به جنگ عراق بردند، مقايسه کرد.
به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، باراک اوباما رئيس‌جمهور آمريکا يک روز پس از سخنراني بنيامين نتانياهو نخست‌وزير رژيم‌صهيونيستي عليه توافق هسته‌اي، طي نطقي به حمايت از اين توافق پرداخت.
وي که در دانشگاه واشنگتن صحبت مي‌کرد، در ابتدا با اشاره به نطق جان اف کندي در همين دانشگاه، گفت در آن زمان در حالي که بسياري از تحليلگران به دنبال جنگ با شوروي بودند، وي «گزينه‌اي جايگزين» يعني ديپلماسي را برگزيد.
اوباما با اشاره به توافق هسته‌اي با ايران، گفت: «به توافقي رسيده‌ايم که براي هميشه راه دستيابي ايران به سلاح هسته‌اي را مسدود مي‌کند. اين، مانند هر قرارداد ديگري، همه مشکلات ما با ايران را حل نمي‌کند، اما اهداف مهم امنيتي ما را محقق مي‌کند.»
رئيس‌جمهور آمريکا با بيان اينکه واشنگتن بايد اين طرز فکر را که جنگ را به ديپلماسي ترجيح مي‌دهد، کنار گذاشت، گفت: «پس از يک دهه ما هنوز داريم با تبعات جنگ عراق دست و پنجه نرم مي‌کنيم. هزاران نفر از جوانان ما کشته و ده‌ها هزار نفر زخمي شدند.»
وي افزود: «خنده‌دار است که تنها يک نفر از آن جنگ سود برد و آن هم جمهوري اسلامي ايران بود که شاهد سرنگوني مهم‌ترين دشمن راهبردي خود بود.»
رئيس‌جمهور آمريکا ادامه داد که اين مسئله تاريخي اکنون در ارتباط با توافق با ايران هم صادق است. وي با بيان اينکه «برنامه هسته‌اي شاه در دهه 60 و 70 با حمايت ايالات متحده شکل گرفت»، به جنگ ايران و عراق اشاره کرد و گفت در آن زمان صدام به وحشيگري از تسليحات شيميايي عليه ايران استفاده کرد.
وي گفت پس از آن، زماني که دولت جورج بوش روي کار آمد، ايران سانتريفيوژي نداشت، «اما زماني که من روي کار آمدم، آن‌ها چند هزار سانتريفيوژ نصب کرده بودند.»
اوباما اذعان کرد که مواضع سرسختانه و ادبيات تند واشنگتن در اين مدت حتي نتوانست روند برنامه هسته‌اي ايران را کند کند، چه برسد به اينکه اين کشور را متقاعد به متوقف کردن برنامه‌اش کند.
وي با بيان اينکه سوالي در مورد لزوم جلوگيري از دستيابي ايران به سلاح هسته‌اي وجود ندارد، گفت مسئله اين است که چطور بايد به اين هدف دست يافت.
رئيس‌جمهور آمريکا با بيان اينکه در اين مدت وي همه گزينه‌ها از جمله گزينه نظامي را روي ميز داشت، گفت گزينه نظامي به تنهايي قادر به محدود کردن برنامه ايران نيست.
وي با بيان اينکه دولتش توانست «تحريم‌هايي بي‌سابقه» عليه ايران اعمال کند، گفت: «به ياد داشته باشيد که تحريم‌هاي يکجانبه 40 سال است که عليه ايران اعمال مي‌شود و نتوانست به آن‌ها فشار بياورد تا پاي ميز بيايند. بلکه اين حاصل قطعنامه‌اي بود که توانستيم صادر کنيم و ائتلافي که به وجود آورد.»
اوباما گفت به دليل آن قطعنامه‌ها و همچنين پافشاري آمريکا بود که کشورهاي مختلف مانند چين، هند، کره جنوبي و ژاپن و همچنين کشورهاي اروپايي حاضر شدند حتي به قيمت خسارت‌هاي چند ميليارد دلاري با آمريکا همراه شوند و تحريم‌ها را اعمال کنند.
وي سپس به انتقاد از منتقدين توافق هسته‌اي پرداخت و گفت در زمان حصول توافق موقت در سال 2013 نيز بسياري آن را توافقي بد دانسته و مدعي شدند که توافق ساختار تحريم‌ها را نابود کرده و ميلياردها دلار به ايران سرازير مي‌کند. رئيس‌جمهور آمريکا افزود: «اما آن‌ها اشتباه مي‌کردند. ساختار تحريم‌ها پابرجا دست نخورده ماند. آن توافق آنقدر خوب اجرا شد که حالا برخي همان را بهانه‌اي براي عدم توافق جامع قرار داده‌اند (و خواستار ادامه اجراي آن توافق هستند).»
اوباما افزود: «بنابراين، زماني که اظهارات آن‌ها (منتقدين) را مي‌شنويد، به اين توجه داشته باشيد که آن‌ها چه ميزان اعتبار دارند.»
وي ادامه داد: «اين نه فقط بهترين گزينه در ميان گزينه‌هاي موجود در برابر ايران بود، بلکه قدرتمندترين توافق منع اشاعه‌اي است که تاکنون بر سر آن مذاکره شده است.»
اوباما تأکيد کرد: «ما به تنهايي قادر خواهيم بود که تحريم‌ها را بازگردانيم.»
رئيس‌جمهور آمريکا همچنين تأکيد کرد که «تمام کشورهايي که تاکنون علنا در اين مورد اظهار نظر کرده‌اند، به جز دولت اسرائيل، از اين توافق حمايت کرده‌اند. شوراي امنيت به اتفاق آرا آن را تصويب کرده است. بيش از 100 ديپلمات سابق، از آن حمايت کرده‌اند.»
حتي اگر ايران مخالف باشد، مي‌توانيم به هرکجا بخواهيم دسترسي يابيم
وي در ادامه به تشريح مفاد توافق هسته‌اي با ايران پرداخت. او در رابطه با بازرسي‌ها گفت که آژانس بين‌المللي انرژي اتمي به سايت‌هاي اعلام‌شده ايران دسترسي مداوم خواهد داشت. اوباما افزود: «در مورد سايت‌هاي اعلام‌نشده نيز، در هر کجاي ايران که باشد، ما مي‌توانيم در فاصله‌اي به اندکي 24 روز، به آن‌ها دسترسي يابيم، حتي اگر ايران مخالف باشد.»
رئيس‌جمهور آمريکا با بيان اينکه در اين فاصله نيز واشنگتن به دقت آن منطقه را زير نظر مي‌گيرد، گفت: «ماده هسته‌اي چيزي نيست که شما بتوانيد آن را در کمد مخفي کنيد. اگر آن‌ها بخواهند حقه بزنند، ما مي‌توانيم و خواهيم توانست که متوجه شويم.»
اوباما ادامه داد: «علاوه بر اين، ما تمام اهرم‌هايي را که حالا داريم، همچنان حفظ خواهيم کرد. کساني که نسبت به وضعيت 15 سال آينده هشدار مي‌دهند، ايران را در وضعيتي قرار مي‌دهند که 6 ماه ديگر به آن جايگاه برسد و علاوه بر اين، حرکت ايران را نيز تسريع مي‌کنند.»
انتظار مردم ايران را بالا برده‌اند
رئيس‌جمهور آمريکا در بخش ديگري از اظهاراتش به انتقادات مطرح‌شده در خصوص آزادسازي دارايي‌هاي ايران پس از توافق اشاره کرد و مدعي شد که ايران اکنون براي پرداخت ديون خود، به 500 ميليارد دلار نياز دارد.
وي ادامه داد: «سران ايران، انتظار مردمشان از توافق را بالا برده‌اند. حتي چنين رژيم سرکوبگري هم نمي‌تواند نسبت به خواسته‌هاي مردمش بي‌تفاوت باشد.»
اوباما با بيان اينکه تهران همچنان به حمايت از نظام سوريه و حزب‌الله لبنان ادامه خواهد داد، گفت: «کساني مي‌گويند که ايران پس از توافق منطقه يا جهان را مي‌گيرد، اما ايران يک قدرت منطقه‌اي باقي خواهد ماند که چالش‌هاي خاص خود را پيش رو دارد.»
رئيس‌جمهور آمريکا در ادامه بار ديگر مانند اظهارات اخيرش در گفت‌وگو با حاميان توافق، ايران را «خطرناک و سرکوبگر» خواند و گفت واشنگتن به اجراي قدرتمند تحريم‌هايي که به بهانه حقوق بشر و تروريسم عليه ايران اعمال شده، ادامه مي‌دهد.
ايران حاکميت خود را تسليم نمي‌کند/کساني که مرگ بر آمريکا مي‌گويند مخالف توافق هستند
باراک اوباما در ادامه خطاب به کساني که مي‌گويد واشنگتن با اعمال تحريم‌هاي بيشتري مي‌تواند ايران را وادار به تسليم کند، گفت افزايش تحريم موجب نمي‌شود تا تهران برنامه هسته‌اي خود را کنار بگذارد. وي تأکيد کرد که همه موافق هستند که ايران به دليل تحريم، حاکميت خود را تسليم نمي‌کند.
وي افزود: «حتي متحدان نزديک ما در اروپا هم حاضر نمي‌شوند به اين خاطر که کنگره در آمريکا به آن‌ها ديکته کرده، تحريم‌هاي ايران را براي 5 سال يا 10 سال ديگر ادامه دهند.»
رئيس‌جمهور آمريکا در بخش ديگري از اين سخنراني، گفت: «مرگ بر آمريکا چيزي نيست که تمام مردم ايران به آن اعتقاد داشته باشند. کساني که مرگ بر آمريکا مي‌گويند تندروهايي هستند که آرماني مشترک با جمهوري‌خواهان دارند.»
توافق در کنگره رد شود، تنها مي‌مانيم
او تاکيد کرد که حمايت کشورهاي ديگر از تحريم‌ها به اين دليل بوده است که تصور مي‌کرده‌‌اند قرار است مسير ايران به سمت بمب مسدود شود، نه اينکه ايران به طور کلي برنامه خود را کنار بگذارد يا اينکه نظام اين کشور تغيير کند.
وي در ادامه گفت کساني که تصور مي‌کنند با افزايش تحريم‌ها مي‌توان به توافق بهتري دست يافتند، دچار «توهم» هستند. وي افزود: «اين کار (رد توافق)، نه فقط موجب تقويت آن نمي‌شود، بلکه تحريم‌ها را نيز از هم مي‌پاشد.»
او تأکيد کرد که اگر توافق هسته‌اي در کنگره رد شود، ما تنها خواهيم ماند... در آنصورت بايد بسياري از بانک‌هاي بزرگ جهان را تحريم کنيم، ارتباط کشورهايي چون چين را بايد با خود قطع کنيم، که اين امر بر اقتصاد خودمان اثر خواهد گذاشت.»
اقدام نظامي، اثرگذاري محدودي دارد
وي در ادامه با بيان اينکه رد توافق نهايتا به جنگ منجر مي‌شود، گفت: «جالب اين است که اقدام نظامي، در مقايسه با اين توافق به مراتب اثرگذاري کمتري در محدود کردن برنامه ايران دارد.»
او مدعي شد که در آن صورت ايران بازرسان خارجي را اخراج کرده و حتي ممکن است تأسيسات خود را به عمق زمين انتقال دهد.
وي افزود: «من تاکنون دستور حمله به هفت کشور را صادر کرده‌ام... اگر ايران به توافق پايبند نماند شايد راه‌حلي جز آن نباشد، اما چطور مي‌توانيم بدون آزمودن ديپلماسي چنين کاري کنيم؟ چطور مي‌توانيم جهان را توجيه کنيم؟»
ايران و گروه موسوم به 1+5 روز 23 تير در شهر وين اتريش به توافقي دست يافتند که براي اجرايي شدن نياز به تائيد در کنگره آمريکا و مراجع نظارتي در ايران دارد.
در هفته‌هاي گذشته، دولت اوباما که به ظاهر با مخالفت گسترده از سوي نمايندگان کنگره مواجه شده، تلاش‌هاي گسترده‌اي براي حمايت از آن انجام داده است. مقامات بلند پايه دولت وي از جمله وزراي خارجه، انرژي، دفاع و خزانه‌داري در اين مدت مصاحبه‌ها، جلسات و يادداشت‌هاي متعددي براي توضيح توافق هسته‌اي داشته‌اند.
بر اساس قانون بازنگري توافق هسته‌اي کنگره آمريکا تا روز 17 سپتامبر (26 شهريور) براي بررسي توافق زمان دارد.